Daha dərindən başa düşmək üçün cədvəldə verilmiş sənədlərin izahatını verəcəyik.

İxrac edilə bilən sənədlər:

1. Clean Title (Orijinal) – Təmiz Sertifikat – zədələnməmiş avtomobillər üçün verilir və ya zərər o qədər də əhəmiyyətli deyildi ki, avtomobil  zədələrə görə utilizasiya edilsin.
2. Salvage Title – silinmə işarəsi olan bir sertifikat. Sığorta auksionlarında ən çox yayılmış sertifikat. Avtomobilin qəzaya düşməsi, oğurlanması,  daşqın, dolu, sel və digər zədələr alması zamanı, bu sənəd verilir.
3. Rebuildable Salvage Certificate- Bərpa edilə bilən, sertifikatı adı olan bir avtomobil kimsə tərəfindən alındıqdan sonra verilir,  Salvage title-a bənzər bir sertifikat.
4. Sertificate of destruction- Məhv edilməsi haqqında sertifikat, daha ciddi ziyan olduqda, əvvəlki sertifikat kimidir.
5. Non Repairable – Təmir olunmayan – ABŞ-da sonrakı qeydiyyatı mümkün olmayan,  təmir olunmayan nəqliyyat vasitələri. ABŞ xaricində ixrac baxımından maraqlıdırlar, çünki adətən daha aşağı qiymətə satılır.
6. Rebuilt Title/Restored/Reconstructed –Yenidən qurulmuş / Bərpa edilmiş / Yenidən yığılmış – əvvəlcə Salvage Title sertifikatı almış, ancaq ondan sonra bərpa edilmiş və təmir edilmiş avtomobillər. Bu cür sənəd olan avtomobil ixrac edilə bilər, ancaq onu sarı rənglə işarələdik, çünki bu cür avtomobillərin tarixi diqqətlə yoxlanılmalı və ümumi yoxlama(inspeksiya) sifariş etmək tövsiyə olunur. Təmir həmişə yüksək keyfiyyətli aparılmır , bu da gələcəkdə əlavə xərclərə və ya təmirin tamamilə yenidən aparılmasına gətirə bilər. Bu tip sənədləri olan avtomobillərə həddindən artıq ehtiyatla yanaşmaq lazımdır.
7. Clear Title – Rebuilt/Restored/Reconstructed sertifikatının  analoqu.

İxrac edilə bilməyən sənədlərin növləri:

1. Bill of Sale (BOS) – Satış bileti, bu bir sertifikat deyil,  avtomobilin satılması üçün bir qəbzdir.
2. Junk Receipt / Junk sertificate – Önəmsiz sertifikat/ zibil sertifikat -atılması-məhv edilməsi üçün bir sertifikat.
3. Parts only- Yalnız hissələr –Yalnız hissələr üçün istifadə  (zapçast-detallar) sertifikatı.
4. No title Letter- Başlıq məktubu yoxdur – sertifikat yoxdur.
5. Dismantle or Scrap – Demontaj və ya qırıntı – sökülmə və ya məhv edilmə sertifikatı.
6. Scrap Title Sertifikatı – atılması üçün bir sertifikat (Metal – lom).

2. Növbəti vacib məqam, avtomobili kimin satmasıdır. Bu məlumat “Satıcı” sütunda göstərilir. Müştərilərimizə sığorta şirkətləri tərəfindən satılan avtomobillər almağı tövsiyə edirik. IAAI auksionunda, Copart auksionundan fərqli olaraq, bu cür nəqliyyat vasitələri daha çoxdur (təxminən 90-95%). Sığorta şirkətləri avtomobillərdəki qüsurları və zərərləri alıcılardan gizlətməklə məşğul deyillər.

Avtomobilin bir sığorta şirkəti tərəfindən *ixrac və *satıla bilən sənədlərə sahib olduğundan əmin olduqdan sonra onun vəziyyətini və zərər dərəcəsini qiymətləndirməyə davam edə bilərsiniz. Avtomobilin fotoşəkillərinin altındakı mətndə, aşağıdakı  qeydlər yazılmalıdır:

1. Run & Drive – İşə düşür və Sürülə bilər – bu qeyd, avtomobilin hərrac sahəsinə girdiyi və auksion məmuru tərəfindən yoxlanıldığı zaman, avtomobilin işə salındığını, bir neçə metr irəli və bir neçə metr geri çəkilə bildiyini bildirir və işlək olduğunu təsdiqləyir.
2. Vehicle starts – Avtomobil işə başlayır(işə düşür, motor işləkdir, xodlanır).
3. Vehicle start with jump- Avtomobil enerji atlamasından başlayır – xarici mənbədən enerji verildikdə işə başlayır.
4. Vehicle Won’t start – Nəqliyyat vasitəsi işə düşmür – (işə düşməyən avtımobillər Copart auksionunda “Enchanced Vehicle” etiketlidir)

Unutmayın ki, bu İşarələr alıcıya ilkin məlumat vermək üçündür, auksion  zamanı Run & Drive işarəli olan avtomobil alınıbsa, ancaq auksiondan sonra hansısa səbəbdən işə düşmürsə ( batareya-akumulyator  ölüb) bu halda , auksion heç bir məsuliyyət daşımır.

Avtomobildə açarın olması / olmamasına da diqqət yetirməlisiniz. Beləliklə, bəzi hallarda avtomobilin işə düşməməsinin səbəbi açarların olmaması-itirilməsi ola bilər. Belə avtomobillər daha ucuz satılır, lakin əlavə risk daşıyırlar.

Alqı-satqı baxımından maraqlı olan avtomobillərin əksəriyyəti açıq korpus zədəsi olan avtomobillərdir. Bir avtomobilin fotoşəkillərini təhlil edərkən, avtomobilin bu zədəni nə çür aldığını təsəvvür etməlisiniz. Avtomobil xarici baxışdan zədəsiz görünsə də, hava yastıqları açılıbsa, kapot və ya digər elementlər arasında olan birləşmələrdə boşluqlar varsa, çox güman ki, bu avtomobil gizli və ya gizlədilmiş qüsurları var  ola bilər ki keyfiyyətsiz bərpa olunub. Bu avtomobillər əsasən dilerlər tərəfindən satılır, IAAI auksionlarında demək olar ki bu tip avtomobillər yoxdur, amma Copart-da, bu növə aid olan, xüsusən premium seqment avtomobillər çoxdur. Belə bir avtomobili “Aşkarlamaq” və aldanmamaq üçün VIN-kodunu Google axtarış sisteminə daxil etmək kifayətdir və bu avtomobilin fotoşəkillərini görə bilərsiniz, amma indikindən fərqli olaraq, çox ciddi zədələrlə. Bəzən daha diqqətli bir yoxlama aparmalı, Carfax və Epicvin verilənlər(məlumat)  bazalarında avtomobilin tarixinə baxmalısınız.

Fotoşəkilləri təhlil edərkən ən kiçik zədələri, cızıqları də qeyd etmək və ya hətta yazmaq lazımdır. Bütün müştərilərimizə tövsiyə edirik ki, təmirin təxmini məbləğini biraz artıq yazsınlar. Nəticədə, təmir dəyəri nəzərdə tutduğunuzdan azdırsa, xoş bir məqam olacaqdır. Əgər əksini etsəniz, planlaşdırılan büdcədən kənara çıxmaq riskiniz var.